Oğlum, avrat dediğin üç türlü olur.

1-Zavratızort avrat :”İşin nerden geldiğini nereye gittiğini, nasıl olup bittiğini bilmeyen avratlara - zavratızort avrat derler. Bu avratların hesabı kitabı belli olmaz, onların sözüyle kuyuya inilmez.Bu karılar iş görüyorum derler, herkese öğünürler, öğünürler ama işlerinin aslı astarı olmaz. Erlerine yardım eder gibi görünürler, kârları olmaz, misafiri ağırlarım derler, misafir kovarlar.

Kötü olur avradın kötüsü kötü

Çengellerde kokutur aldığın eti

Bir elden, bir ele yayılır methi

Yandım - zavratızortun- da elinden

Kurtar Allahım bizleri kötü dilinden

“Oğlum... Allah bir eve bunun gibi avrat komasın...”

 

2-Çepelimürt avrat :

Çepelimürt avrat ta akşama kadar evde iş görmez. Çadırında çene çalar, öteki beriki ile kavga eder, yalancı pehlivan gibi adam aldatır. Bu karıların evine tavuk pisliğinden giremezsin. Bak atalarımız bunlara ne demiş:

Üfürür üfürür yanmaz ocağı

Kanaralar** gibi kokar bucağı

Tavuk bokuyla dolar bucağı

Yandım, çepelimürdün elinden

Tanrı kurtar beni onun elinden.

“Allah adama bu şekil kadının yüzünü göstermesin... Bunlar ev batıran, yurt göçüren karılardır.”

 

3-Hazretimülk hatun:

“Bu şekil kadınlar; işini, idaresini bilen, herkesten önce kocasını seven, evin erkeğine uşağına yardım eden, misafire iyi bakan kadınlardır. Bunlar her zaman obanın şenliğidir. bu kadınların girdiği yere saygı girer.

Dedelerimiz bunlar için şöyle demiş :

Kıyna kıyna yıkıyor yükü

Bulunmaz dünyada biricik teki

Hep böylemi Hatının kökü

Birini de bana ver Hazretimülkün.. 

“Cenupta Türkmen Oymakları” adlı kitap, Kültür Bakanlığı yayınları, 1977,

 

Antep avradı İlle kendini belli eder ! 

  • Dürümü yapıp çocuğuna verirken ,ilk ağız bir ısırık alıp,hııhh diye ses çıkarmasından
  • · Ekmeğe krem peynir veya reçel yerine salça sürmesinden
  • Pazar günü sahre gidişmesi tutmasından.
  • Sabah kahvaltısında öğle yemeğinin hesabını ,öğle yemeğini yerken akşam ne yapacağını planlamasından.
  • Meyvelerin ve sebzelerin etle birleştirerek çeşitli yemek ve kebap türlerini ortaya çıkarmasından.
  • Dayanılmaz bir dürme duygusundan hareket ederek ,her yemeğe dürüm edilebilir mi diye bakmasından.

 

  • Tanışma faslına 'kimlerdensin' sorusu ile başlatıp 'kemik yapın aslında X ırkına ait' ile devam edip karşıdaki kişinin tam seceresini çıkarmadan bu süreci tamamlamasından,
  • Misafiri, standart ısrar cümleleri ile ikna edemezse “ölümü gör,mobalı boynaa ,hele hele ' gibi tehditler ile sofrada tutmaya çalışmasından.

 

  • Plajda terliğini arayan hanıma ,kibarca”hanımefendi terleeniz taadiya şoorda” diye yerini tarif etmesinden.
  • Yağlı küfteynen eşgiliyi yiyip ,bitap düşerek yanüstü carhadak devrilmesinden.
  • “Antepliler ve diğerleri”olarak bir sınıflandırma kafasında oturmuş olduğu için yemek,temizlik,adet görenek bahsi açıldığında onu 'dışarılılar eyle eder amma biz şeyle ederik'diye başlayıp konuyla ilgili tüm geleneklerini anlatmasından.
  • Bir yerde çalgı düğün gördüğünde dıhılıp girmeye çalışırken “anam cahallarımız var,acı ondar da baksın noolucu” demesinden.
  • Dışarılılarla kibar kibar konuşurken bir hemşehrisiyle karşılaştığında ani bir manevra ile sanki Ömer Asım Aksoy’un üç ciltli kitabını kendi yazmış gibi direk Antepçe’ye geçmesinden .

Kasapta eti gördüğünde kafasında bir dakkada yapacağı yemeğin planını yapıp tadını hissetmesinden.

 

Hele de şehir dışında başkası kebap yaparken dayanamayıp elini kolunu çemleyip 'dur hısım o eyle olmaz bi dakka bana müsaade et' deyip birden bire baş role soyunmasından.

 

  • Her gördüğü ağacın altına ,yeşilliğe sahre edilebilir nere kölge ,nere dulda olur gözüyle bakmasından.
  • Toplumsal neşelerde ,milli maç galibiyeti, yılbaşı şenliklerinde halka açık bir meydanda millet şarkılar türkülerle sevinirken yanındakilerin omuzlarına kolunu atıp iki üç hemşehrisiyle kafa kafaya verip son sesiyle 'yaaah yaaaah yaaaaahhh' diye bağırmasından.
  • Baklavayı ters çevirip ısırarak ya da tüm olarak ağızlarına atıp baklava tabanının damağına yapışmasını sağlayıp 'bak paklava beyle yinir' demesinden.
  • Kütük odun gördüğünde “baay bay bundardan nası kelle bişer yoorum”demesinden

Arvadı küfde yoorurken leençenin içine giresi gelip,'hele bi hannim ver duzuna bahıym eyi oluk mu' demesinden

  • Ağam ben oynamasını bilmem ,ağır canımdan nası oyneym deyip az sonra ritme uyup çirtikliye çirtikliye oynamasından

Koyunu görüp'Baay bay hallig ellaam eti yeen gözel olur''demesinden

  • Arvadından döğüştükten sonra gönlünü almak için 'tamamn ben seni seviym,neen beyle ediyn ezzigirig ' demesinden.